Dit is een handleiding voor het bouwen van je eigen oliedrum oven. Met behulp van foto’s wordt stap voor stap uitgelegd hoe je de oven bouwt.
Deze bijzondere oven kun je maken van oude oliedrums en wordt geïsoleerd met stro en leem. De oven wordt gestookt met hout, is snel warm en je kunt er eenvoudig meerdere ovenschalen of bakplaten in kwijt.
Het mooie van deze oven is dat je een groot deel van de materialen vaak gratis kunt meenemen op een industrieterrein of vuilstort.

Afb. 1 – Het ontwerp en de werking van een oliedrum oven.
De basis van de oven wordt gebouwd met behulp van twee oliedrums, leem en stenen. Afbeelding 1 laat een brandkamer zien die aan weerszijden is afgedekt met stenen. Daarbovenop zijn twee oliedrums gemonteerd waarvan de buitenste wijder staat als de binnenste.
Er zit een ruimte van ±10 cm tussen beide oliedrums waar de warmte van het vuur tussen door loopt. Op deze manier wordt de binnenste oliedrum, die nog volledig intact is, opgewarmd. Dit is de ruimte waarin je verschillende gerechten als brood, pizza of lasagne kunt bereiden.
Dit is in grote lijnen het ontwerp van de oven en verderop in de handleiding komen de details aan bod.

Afb. 2 – Ontwerpschetsen van de oliedrum oven.

Afb. 3 – Het selecteren van de juiste oliedrums.
Oliedrums kun je vaak gratis ophalen bij bedrijven op een industrieterrein. Zorg er voor dat je eerst even in de oliedrum kijkt of er nog restanten in zitten. Je kunt vaak op het vat zelf lezen wat er in heeft gezeten – of vraag dit even aan het bedrijf. Als er nog een dikke laag chemicaliën in het vat zit dan kun je deze beter laten staan en op zoek gaan naar eentje die wel schoon is.
Zorg er in ieder geval voor dat je tenminste één oliedrum met deksel tot je beschikking hebt. Het deksel ga je namelijk later gebruiken om de deur van de oven mee te bouwen.
Begin met het schoonmaken van de oliedrum. Met behulp van een staalborstel die je aansluit op een haakse slijper kun je alle verf resten verwijderen. Ook kun je een vuurtje maken in de oliedrum en op die manier alle resten wegbranden, maar het is schoner om het met de haakse slijper te doen.

Afb. 4 – De buitenste oliedrum wordt open geslepen.
Slijp ongeveer een stuk van 30-40 cm uit, over de volle lengte van de oven.

Afb. 5 – Buitenste oliedrum om binnenste oliedrum gemonteerd.
De volgende stap is het aan elkaar monteren van beide oliedrums. Als je de beschikking hebt tot een lasapparaat dan kun je met behulp van een hoekbeugel beide oliedrums aan elkaar monteren, zoals op afb. 5 en 6.
Geen lasapparaat? Boor dan aan de voorkant en de achterkant van beide oliedrums drie gaten ter grootte van 8-10 mm. Vervolgens kun je met draadeind/bouten en zes moeren beide oliedrums aan elkaar monteren. Bewaar een afstand van ±10 cm tussen beide oliedrums.
Om het werken aan de oliedrums prettiger te maken kun je deze op hoogte plaatsen met behulp van wat stenen of een stalen standaard zoals op afb. 5.

Afb. 6 – Dwarsdoorsnede, vooraanzicht.

Afb. 7 – De ruimte tussen beide vaten wordt afgedicht met gaas.
De ruimte tussen beide oliedrums kun je afdichten met kippengaas. Op dit gaas kun je straks de stroleem smeren.

Afb. 8 – Zowel de voorzijde als de achterzijde worden afgedicht met gaas.

Afb. 9 – De basis van de brandkamer en de tijdelijke steunen voor de oven.
In dit geval wordt de brandkamer gemaakt met lavastenen, omdat deze goed verkrijgbaar zijn in de omgeving waar deze oven gemaakt is (Noord-Spanje). Het voordeel van lavastenen is dat ze door de poreuze structuur een isolerende werking hebben, zodat er meer warmte in de brandkamer blijft.
Je kunt als alternatief ook kiezen voor vuurvaste stenen of een brandkamer van leem.

Afb. 10 – Zijaanzicht oven en brandkamer.
De oven staat op zijn plek en op afb. 10 kun je zien dat bovenop de oven een gat is geslepen voor de schoorsteen.

Afb. 11 – Vooraanzicht oven met deksel oliedrum als deur.
Het deksel van de oliedrum wordt gebruikt als deur en is ter decoratie met hout bezet. Zie afb. 21 voor montage instructies van de deur.

Afb. 12 – Brandkamer close-up.
De brandkamer wordt steen voor steen opgebouwd en met behulp van een beetje cement aan elkaar gemetseld. Als je oven onder een afdak staat dan kun je ook leem gebruiken als specie om de stenen aan elkaar te metselen.

Afb. 13 – Montage pijp en afdichting met leem.
Als de brandkamer klaar is kan de oven op zichzelf staan en kun je de steunen verwijderen. Vervolgens kun je de schoorsteen monteren en alle kieren en gaten afdichten met leem. Maak een mix die goed plakt.

Afb. 14 – Vooraanzicht oven + brandkamer en afdichting met leem.
Hier kun je goed zien welke functie het kippengaas (afb. 7) heeft als hechting voor het leem.

Afb. 15 – Vader en zoon brengen eerste laag stroleem aan.

Afb. 16 – De eerste isolatie laag met stro en leem is aangebracht.
Pak vervolgens de rest van de oven in met een dikke laag stroleem (max. 5 cm dik).
Haksel of knip de stro tot vezels van ±5 cm. Meng 1 deel strovezels op 4 delen leem. De hoeveelheid stro kun je op gevoel bepalen. Haksel of knip de stro tot vezels van ±5 cm. Meng 1 deel strovezels op 4 delen leem.

Afb. 17 – Droogstoken eerste laag.
Je kunt gelijk beginnen met het droogstoken van de oven als je de eerste laag stroleem hebt aangebracht. Je zult zien dat de leem, naarmate het droger begint te worden, scheurtjes gaat vertonen. Dit komt omdat het vocht uit de leem verdampt en is absoluut geen ramp. De scheurtjes vormen namelijk een mooie hechtlaag voor je tweede laag isolatie.

Afb. 18 – De oven brandt.
Als de eerste laag stroleem helemaal droog is kun je een volgende laag aanbrengen. Je kunt er ook voor kiezen om een ander isolatie materiaal door de leem te mengen zoals perliet of hennep, maar stro is vaak goedkoop en eenvoudig te verkrijgen.

Afb. 19 – Binnenkant oven en deksel.
De deur van de oven heeft twee lagen staal om ervoor te zorgen dat het hout op de buitenkant van de deur niet weg brandt. Gebruik hiervoor het deksel van de tweede oliedrum.
De bodem van de binnenste oliedrum wordt afgedekt met een laag zand om te voorkomen dat de oven op deze plek te heet wordt. Je ziet op afb. 19 dat er een rand van leem is aangebracht om te voorkomen dat het zand uit de oven kan vallen.
In het zand zijn vier bakstenen gelegd waarboven een stalen plaat is gelegd. Deze stalen plaat is de bodem van je oven en hierop kun je ovenschalen of bakblikken leggen.

Afb. 20 – Vooraanzicht oven, tweede isolatie laag en slang sculptuur.
Stroleem kun je ook gebruiken voor het maken van sculpturen op je oven.

Afb. 21 – Oven met deur voor de brandkamer.
Met behulp van een zogeheten kruisheng scharnier kun je het deksel van de oliedrum bevestigen aan de oven. Let ook op de stok die de deur hangt. Bij het openen van de deur valt deze stok naar beneden en functioneert zo als steun voor de deur. Zie ook afbeelding 20.
Als verdere afwerking is er nog een deurtje gemaakt voor de brandkamer. om ze alle hitte in de oven te houden, ook als het vuur uit is. Voor hetzelfde effect kun je in de schoorsteen een klep monteren die je dicht zet als het vuur uit is of wat langzamer brandt.
Geen klep? Dan kun je ook de opening van de schoorsteen afdekken met een steen.

Afb. 22 – Oliedrum oven met leem en stro

Afb. 23 – Eindresultaat oliedrum oven met leem en stro.

Afb. 24 – Ontwerp en werking oliedrum oven met leem en stro.
Heb je vragen? Stel deze dan hieronder.
Ben je zelf aan de slag gegaan? Wij zijn benieuwd naar je foto’s en ervaringen, mail ons op > info@masconmenos.nl
Zie onze ‘Doe-het-zelf’ pagina voor meer projecten die je zelf kunt bouwen.